Wij dekken de tafel met bestek, servet en messenleggers.© Foto mediahuis

Een gedekte tafel voor de avondmaaltijd is bij ons thuis gebruikelijk. Tafelkleed, borden, bestek, glazen, opscheplepels, onderzetters voor de pannen. Met als klassieke toevoeging stoffen servetten en messenleggers.

Ooit vond mijn lief in de inboedel van haar overleden oma een paar losse kristallen messenleggers. Eigenlijk horen ze in een mooie opbergdoos met klep te liggen, maar die was blijkbaar al door een andere erfgenaam geconfisqueerd. De rechthoekige, geslepen dwarsbalkjes dienen om je mes op te leggen zodat het tafellaken niet vies wordt. Een oud gebruik, dat ergens in de zeventiende eeuw is begonnen is met het snijden en verdelen van stukken vlees aan tafel. Van een lange balk voor algemeen gebruik is de legger in de loop der tijd in verkorte vorm voor elke persoon aan tafel getransformeerd. Het wisselen van bestek tussen de verschillende gangen door was mede hierom niet meer noodzakelijk. Er doet zelfs een verhaal de ronde dat een gastheer of gastvrouw de volgende gang van het diner kan aankondigen door het mes op de legger te schuiven. De messenlegger kreeg verschillende verschijningsvormen: in zilver, steen, kristal, glas, ivoor en natuurlijk ook van aardewerk of kunststof.

Geen flauw idee hoeveel mensen ze ook nog gebruiken. Zelf zie ik zelden bij anderen of in restaurants (we gaan weinig uit eten) gedekte tafels met messenleggers. Dankzij de antiquarische belangstelling van mijn moeder hebben we er in de loop der tijd nog wat exemplaren bijgekregen en zelfs een van onze dochters heeft een set cadeau gekregen, die ze ook vaak gebruikt.

Bij ons liggen de met ruit en waaierslijpsel uitgevoerde leggers dagelijks op tafel. Zelfs als we een eenvoudig frietje eten. Maar wees gerust: verder zijn mijn tafelmanieren niet zo antiek.

Wil je dagelijks alle hoogtepunten uit het nieuws in je inbox?